Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için bulunduğu New York’ta Türkevi’nde konuştu.
Bakan Fidan, bir hafta boyunca BM’de yoğun diplomasi trafiği geçirdiklerini belirtti. Fidan, “Kamuoyunun gözü önünde olmayan yoğun bir diplomasi trafiği var. ABD Başkanı Donald Trump ile İİT ülkelerinin bir araya gelmesi önemli bir toplantıydı” dedi.
Tüm toplantılarda Filistin davasını en güçlü şekilde savunduklarını belirten Bakan Fidan, “ABD Başkanı Donald Trump’la görüşlerimizi paylaştık” dedi.
“CUMHURBAŞKANIMIZ TRUMP’I TÜRKİYE’YE DAVET ETTİ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Başkanı Trump ile Washington’daki görüşmesine değinen Fidan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sayın Cumhurbaşkanı’mızın ziyaretleri genel itibariyle son derece dostane, olumlu ve yapıcı geçti. Sayın Cumhurbaşkanı’mız, Başkan Trump’ı hem ikili ziyaret için hem de gelecek yıl Ankara’da düzenlenecek NATO zirvesi kapsamında ülkemize davet ettiler. Görüşmeden CAATSA yaptırımları gibi ilişkilerimizi daha da güçlendirmemizin önünde engel teşkil eden sorunların çözülmesi gerektiği konusunda mutabakat sağlandı.”
Fidan, Türk Hava Yolları’nın 75 adet geniş gövdeli ve 150 adet dar gövdeli uçak satın alması için anlaşma sağladığını hatırlatarak, ziyaret öncesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının ABD’den uzun süreli LNG tedariki için anlaşmaya vardığını, ziyaret kapsamında da Stratejik Sivil Nükleer İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı’nın imzalandığını ifade etti.
“ÖNCELİĞİMİZ GAZZE’DE ATEŞKESİN SAĞLANMASI”
ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’de ateşkesin sağlanmak üzere olduğuna dair açıklamaları hatırlatılarak, Gazze konusunda gidişatı değiştirecek bir beklenti olup olmadığının sorulması üzerine Fidan, bu yönde çoğu kamuoyunun gözü önünde olmayan, Türkiye’nin bir kısmına öncülük ettiği yoğun bir diplomasi trafiği olduğunu söyledi.
Fidan, Trump ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dahil olmak üzere 8 ülke liderinin yaptığı toplantının önemine işaret ederek, “Önümüzdeki hafta İsrail Başbakanı da Washington’a bir ziyarette bulunacak. Bütün bunlarda Amerika’nın aslında kendi merkezi rolünü oynaması ve İsrail üzerindeki etkisini kullanması bizim için önemli. ABD’yi bu noktaya getirmek için takip edilmesi gereken diplomatik usulün, stratejinin, ilişki adımlarının dikkatli hesaplanması ve bunların teker teker hayata geçirilmesi gerekiyordu.” değerlendirmesini yaptı.
Şu anda önceliklerinin “Gazze’de ateşkesin sağlanması, sivil katliamının durması, bir an önce insani yardımların girmesi” olduğunu vurgulayan Fidan, “Bunu önceleyen bir ateşkes anlaşmasını ve paralelinde diğer hususları da gündeme getiren bir kağıt üzerinde çalışılıyor. Bu biraz dediğim gibi sessiz götürülen bir çalışma oldu. İlgili ülkeler olarak katkılarımızı verdik. Müzakereler devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
Fidan, bu konuda iyimser olmak istediklerini belirterek, “Ama bizde geri adım atmak yok, bıkmak usanmak yok bu yolda elimizden gelen her şeyi, tüm yaratıcılığımızı, gücümüzü kullanarak yapmaya devam edeceğiz.” dedi.
“REKOR SAYIDA ÜLKE FİLİSTİN’İ TANIDI”
Filistin Devleti’nin daha fazla ülke tarafından tanınmasının Gazze’de soykırımın durdurulmasına nasıl katkı sağlayacağının sorulması üzerine Fidan, “daha önceki Gazze savaşlarından çıkardıkların dersin, sadece ateşkese değil, savaşları ve katliamları mümkün kılan ortamın kaldırılmasına yoğunlaşmak olduğunu” söyledi.
Fidan, bunun iki devletli, hem İsrail’in hem Filistinlilerin güven, barış ve huzur içinde yaşadığı bir ortamın hayata geçilmesi olduğunu dile getirdi.
Ateşkes için müzakereler devam ederken, bir grup ülkeyle iki devletli çözüm ve Filistin’in tanınması gündemini sürekli ilerlettiklerini kaydeden Fidan, “Geldiğimiz noktada gerçekten rekor sayıda ülke Filistin’i tanıdılar. Tabii ülke sayısıyla beraber ülkelerin özgül ağırlıklarının da önemi var. Artık Avrupa ülkeleri, Anglosakson ülkeler, klasik olarak, geleneksel olarak Amerika’nın güçlü müttefikleri, Fransa, İngiltere, Avustralya, Kanada, onlar da Filistin’i tanıdılar.” ifadelerini kullandı.
Fidan, bunların hem yapılan çalışmaların etkisini gösterdiğini hem de Filistin’de yaşanan katliamı gördükten sonra uluslararası kamuoyunun vicdanının kendi hükümetlerinin üzerinde oluşturduğu politik baskının neticeleri olduğunu söyledi.
Bakan Fidan, “Filistin Devleti’nin tanınması, iki devletli çözüme gidilmesi için 60 bin masumun şehit edilmesine, katledilmesine, 2 milyon insanın aç bırakılmasına hiç gerek yoktu.” ifadelerini kullandı.
“AMACIMIZ BU TARİHSEL ZULMÜN DURMASI”
Filistin Devleti’nin artık daha çok tanındığını kaydeden Fidan, ikinci aşamanın “yaşayan ve hayata geçen bir devlet aşaması” olduğunu, bunun için şu anda devam eden “sıcak savaş”ın durması gerektiğini dile getirdi.
Fidan, daha sonra durumun, Filistinlilerin kendi kendini yönetebildikleri, mali ve idari bağımsızlıklarının olduğu bir atmosfere doğru evrilmesi gerektiğini belirterek, “Buna yönelik hazırlanan kağıtta çalışmalar da var. 2-3 tane paralel çalışma giriyor. Özellikle Filistin yönetiminin reform edilmesi meselesi var. Burada Batı’dan bazı ülkeler de yer alıyor. Diğer taraftan Gazze’nin muhtemel bir ateşkes anlaşmasından sonra kendi kendisini yönetmesiyle alakalı konular var. İki devletli çözüme giderken Filistin Devleti’ne yönelik atılacak adımlar. Bunlar tabii iyi senaryoda inşallah hayata geçirmek istediğimiz konular.” diye konuştu.
Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde bu meseleye yapıcı bütün katkısını inanılmaz şekilde verdiğini kaydeden Fidan, bunu yaparken de gerçekten sahici olduğunu, siyasal bir kredinin hiçbir zaman için peşinde olmadıklarını vurguladı.
Fidan, “Amacımız bu tarihsel zulmün durması ve vatandaşlarımızın vicdanının daha fazla acı çekmemesi. Çünkü onlar adına hareket etme, tedbir alma sorumluluğu olan bizleriz.” dedi.
Eski İngiltere Başbakanı Tony Blair tarafından kurulan Tony Blair Enstitüsünün (TBI) Gazze’nin çatışma sonrası yeniden inşa planına ilişkin Türkiye’nin tutumuna dair soruya yanıt veren Fidan, henüz önlerine gelen “Blair Planı” diye net ve somut bir şey olmadığını belirtti.
“AMERİKALILAR İSRAİL ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİ KULLANACAK”
Fidan, ilgili ülkeler ve aktörler olarak böyle bir planla muhatap olmadıklarını dile getirerek, şunları kaydetti:
“Sadece bizim muhatap olduğumuz, bizim de katkı verdiğimiz diğer ülkeler olarak, Amerika’nın da kabul edebileceği bir ateşkes ve Gazze’deki yaraların sarılmasıyla ilgili bir çerçeve planı. Buna yönelik müzakere süreçleri devam ediyor. Burada katkılar var. Burada Filistin tarafının ve diğer İsrail tarafının da bir noktada bunu kabul etmesi gerekiyor. Biz Filistinliler üzerindeki etkimizi kullanacağız. Amerikalılar da İsrail üzerindeki etkisini kullanarak bu mekanizmayla bunu hayata geçireceğiz.”
Fidan, Tony Blair planı konusunun basına yansıdığına işaret ederek, “Tony Blair’e özellikle bir noktada uluslararası yardımların belki organizasyonunda bir rol verilebilir, o ayrı bir şey ama bizim Temas Grubu ülkeleri olarak hassasiyetle üstünde durduğumuz konu muhtemel bir ateşkes anlaşması sonrasındaki Gazze’de, Gazze’yi yine Filistinlilerin kendilerinin yönetmesi.” ifadelerini kullandı.
Kaynak: NTV
