Mars gezegeninin yüzeyinde bulunan, bazen ortaya çıkıp bazen kaybolan metrelerce uzunluktaki “gizemli” siyah çizgiler hakkında yeni bir tespit yapıldı. Buna göre, kızıl gezegenin yüzeyindeki bu izler, bilim insanlarının 1970’li yıllarda inandığının aksine, suyun değil, rüzgar ve toz faaliyetinin emareleri olabilir.
The Independent gazetesinin haberine göre, Brown Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacısı olan Adomas Valantinas, konuya ilişkin açıklamasında, “Mars konusundaki araştırmaların odak noktası, büyük ölçüde Mars üzerindeki modern zaman süreçlerini anlamak üzerine… Yaptığımız araştırma, bu özellikleri ele aldı ancak su kanıtı bulmadı. Bizim modelimiz kuru oluşum süreçlerinden yana” ifadelerini kullandı.
SU DEĞİL, RÜZGAR VE TOZ KAYNAKLIYMIŞ
“Nature Communications” dergisinde yayınlanan araştırmayı, Valantinas ve Bern Üniversitesi’nden Valentin Bickel birlikte kaleme aldı.
Araştırmacılar, bu sonuçlara varmak için, bulabilecekleri kadar fazla sayıda “gizemli” siyah çizgiyi listelemek için bir makine öğrenme algoritması kullandı. Bu çalışma sayesinde NASA’nın “Mars Reconnaissance Orbiter” uzay aracından alınan 86 bini aşkın yüksek çözünürlüklü fotoğraftan 500 bin kadar siyah izli bir Mars haritası oluşturuldu.
Araştırmacılar, ardından, hazırladıkları haritayı hava sıcaklığı, rüzgar hızı ve kaya kayma faaliyeti de dahil olmak üzere diğer veri tabanı ve kataloglarla karşılaştırdı ve yüz binlerce vakada herhangi bir korelasyon olup olmadığına baktı.
“Tekrarlayan eğim çizgileri” (RSL) olarak da bilinen ve onlarca yıl görülmeye devam etmeyen bu şeritlerin genel olarak su ya da buz kaynağına işaret eden faktörlerle ilişkilerindirilmediği anlaşıldı. Araştırmaya göre, bu şekiller, daha büyük olasılıkla rüzgar hızının ve toz birikiminin ortalamanın üzerinde olduğu yerlerde oluşuyordu.
EN SICAK DÖNEMDE ORTAYA ÇIKIYOR, SONRA KAYBOLUYOR
Söz konusu izlerin oluşumunun kökeninde kuru bir sürecin yattığına işaret eden bu araştırmaya göre, şekiller Mars yılının en sıcak dönemleri sırasında aynı yerlerde görünüyor, ardından ise “gizemli bir şekilde” ortadan kayboluyor.
Araştırmacılar, bunun üzerine, kayalık yüzeyleri ve krater duvarları boyunca uzanan eski yamaç çizgilerinin büyük ihtimalle sismik aktivite, rüzgar, hatta meteoroid darbelerinden kaynaklanan şok dalgaları sonrasında tozun yamaçlardan aniden kaymasıyla oluştuğu sonucuna vardı.
Kaynak: NTV
