Etkin pişmanlık, failin suçun tamamlanmasından sonra işlediği suçtan pişmanlık duyarak, belirli bir süre içinde suçun zararlı sonuçlarını ortadan kaldırma veya adli makamlarla iş birliği yaparak verdiği bilgilerle suçun aydınlatılmasına katkı sağlama gibi aktif bir edimde bulunması karşılığında cezanın ortadan kaldırılması veya azaltılması sonucunu doğuran şahsi bir sebeptir. Etkin pişmanlık kurumuna birçok ülke ceza kanununda yer verilmiştir. Bunlardan bazıları etkin pişmanlığı genel bir hüküm olarak ele alırken, diğer bazıları yalnızca belirli suçlar bakımından etkin pişmanlığa atıfta bulunmuştur.
ETKİNP PİŞMANLIK TERİMİ KÖKENİ
Etkin kelimesi Türkçe sözlükte; “hareketli , işleyen, çalışan, faal, aktif, dinamk” anlamlarına gelmektedr. Pişmanlık ise; “pişman olma durumu, nedamet” anlamlarına karşılık gelmektedir. Ceza hukuku bakımından etkin pişmanlık kurumunun anlamı bu kelimelern sözlük anlamlarıyla paraleldir.
Ceza hukuku doktrinde etkin pişmanlık kurumunun birçok tanımı yapılmaktadır. Doktrinde bir görüş etkin pişmanlığı;”kanunda gösterilen bazı suçların tamamlanmasından sonra, failin işledğ suçtan pişmanlık duyması ve belli bir muhakeme aşamasına kadar bu suçun olumsuz etkilerini gidermesi hâlinde, cezasını azaltan ya da kaldıran şahsi bir sebep” olarak tanımlarken, başka bir görüş bu kurumu, “suçun tamamlanmasından sonra failin pişmanlık duyarak suçun işlenmesnin meydana getrdiği sonuçları gidermeye yönelik davranışlarda bulunması” şeklinde açıklanmaktadır.
ETKİN PİŞMANLIK ŞARTLARI
Gönüllü İtiraf: Suçlu, yakalanmadan önce veya yakalandıktan hemen sonra yetkili makamlara başvurmalıdır.
Zararın Telafisi: Suç nedeniyle oluşan zarar varsa bu zararın giderilmesi için adımlar atılmalıdır.
Yetkili Mercilere Bilgi: Suç ortağı veya suçla ilgili bilgiler vererek olayın aydınlatılmasına katkı sağlamak gerekir.
